The Shawshank Redemption
¨Fear can hold you prisoner, hope can set you free¨
Ik ben al jaren een groot liefhebber van de verhalen van Stephen King en heb veel van zijn boeken gelezen en diens verfilmingen gezien.
Een film waarvan ik het boek nog niet heb gelezen is ¨The Shawshank Redemption¨. ¨Shawshank¨ is geen typisch King verhaal in die zin dat er monsters in voorkomen of dat bovennatuurlijke verschijnselen een belangrijk onderdeel zijn van het boek.
Het verhaal vertelt het relaas van Andy Dufresne die onterecht wordt veroordeeld voor de moord op zijn vrouw en haar minnaar. In de gevangenis sluit hij een vriendschap met Ellis Boyd ´Red´ Redding. Samen overleven ze het barbaarse regime van directeur Samuel Norton waarna de verlossing buiten de gevangenismuren op hen wacht.
De film staat al jaren in de top tien van de best gewaardeerde films aller tijden en daar sluit ik me geheel bij aan. Ik weet nog dat ik niet uitgepraat raakte over de impact die het op mij had nadat ik ¨Shawshank¨ voor het eerst zag.
De manier waarop mensen langzaam naar elkaar toe groeien en hoe een vriendschap ontstaat is geloofwaardig in beeld gebracht. Sommige karakters komen sympathiek over, ook al zijn het veelal mensen die niet zonder reden jarenlang hebben moeten zitten. Maar ze lijken te berusten in hun lot wat maakt dat bij hen de scherpe kantjes er wel van af zijn. Ook de tand des tijds heeft hen zachter gemaakt.
Andy legt zich niet neer bij zijn fatum en zet voor zichzelf een stip op de horizon waar niemand hem van kan weerhouden. Het rotsvaste vertrouwen wat hij heeft in een goede afloop is, ondanks de soms hopeloze omstandigheden en de vernederingen die hij heeft moeten ondergaan, meer dan aandoenlijk. Het is inspirerend.
De manier waarop hij weet te ontsnappen is ronduit spectaculair en alleen iemand met een geniaal en verknipt brein als King kan zoiets bedenken. Mijn meest gedenkwaardige scene is het moment waarin Andy besloten heeft dat hij lang genoeg heeft gezeten en het tijd is om zijn masterplan in de praktijk te brengen.
Hij staat op en zegt vol vastbesloten de befaamde woorden: ¨get busy living or get busy dying¨. Andy´s jaren in de gevangenis hebben van hem een visionair gemaakt, hij heeft zijn toekomst uitgetekend en het is tijd om te gaan.
The Shawshank Redemption is een van de betere King films. Geheel gevrijwaard van de woke diaree van vandaag de dag. Authentiek en eerlijk omdat het de strijd vertelt tussen goed en kwaad zonder de hulp bovennatuurlijke monsters en terreurclowns.
Een absolute aanrader.
Sideways
"In search of wine. In search of women. In search of themselves."
Deze film behoort al jaren tot mijn favorieten.
Miles: een leraar Engels, een schrijver die wanhopige pogingen doet om zijn boek gepubliceerd te krijgen. Hij is tevens een wat zwaarmoedige man die zijn scheiding van twee jaar daarvoor nog niet achter zit heeft gelaten en Xanax slikt om het leven enigszins dragelijk te laten zijn.
Jack: een soapacteur die op het punt staat te gaan trouwen. Een week voor het huwelijk trekken de twee mannen er samen op uit voor een wijntoer door de Santa Ynez-vallei in Californië. Jack's doel is om deze week minstens één keer met een vrouw een wilde nacht te beleven. Hij is van mening dat dit ook voor Miles goed zou zijn die echter gefocust is op de wijnproeverijen. Totdat hij de beeldschone Maya tegen het lijf loopt en hij meer uit zijn depressie klimt.
Miles wordt wat zelfverzekerder, en Jack komt zichzelf keihard tegen nadat hij het bed heeft gedeeld met een vrouw die later ontdekt dat hij gaat trouwen.
¨Sideways¨ is geen zware kost aangezien er veel te lachen valt. Het intelligente script van Alexander Payne zit vol met grappige en venijnige dialogen, en scherpe en rake observaties. Met fantastisch acteerwerk van o.a. Haden Church en Sandra Oh. De wijn vloeit rijkelijk, en ook voor de niet wijnliefhebbers onder ons is dit een feest. De easy listening jazz op de achtergrond geeft de film zijn eigen karakteristieke identiteit.
Een boeiende film over leven, vriendschap en de liefde. Ook visueel is ¨Sideways¨ een erg aangename film om naar te kijken.
The Last King of Scotland
Al geruime tijd heb ik een fascinatie voor dictaturen en daarom heb ik reeds de nodige boeken gelezen over illustere leiders als Saddam Hoessein van Irak, Khadaffi van Libië, Arafat van de Palestijnse gebieden en Mao Zedong van China. Enkele jaren geleden kreeg ik van een collega een stapel dvd´s die bij hem stof lagen op te sparen en daartussen zat een film die in een mum van tijd tot een van mijn favorieten zou gaan behoren.
¨The Last King of Scotland¨ vertelt het verhaal over een pas afgestudeerde arts, Nicholas Garrigan, die de wijde wereld intrekt om zijn talenten als arts te gaan benutten. Hij belandt in Oeganda.
Hij valt met zijn neus in de boter aangezien de voormalig president Milton Obote zojuist is afgezet door generaal Idi Amin en de coup is een feit. Werkt Nicholas in eerste instantie nog in een ziekenhuis, later wordt hij na een toevallige ontmoeting met de president zijn vertrouwenspersoon en zijn persoonlijke arts. In eerste instantie is Nicholas nog blind voor de wreedheden van de Amin jegens de eigen bevolking maar als zijn persoonlijke veiligheid in het geding raakt moet hij voor zichzelf radicale keuzes gaan maken.
Ik vermoed dat ik de film tientallen keren heb gezien en het heeft me ook aangespoord om meer te gaan lezen over het Oeganda onder Idi Amin. Zoals wel vaker gaan er over dictators geruchten rond (Amin zou mensenvlees eten) die hem een mystieke status geven terwijl hij tegelijkertijd een van de meest wrede dictators is geweest in de geschiedenis van de beschaafde wereld. In de film wordt er tevens op gehint op de mogelijkheid van kannibalisme door Amin. De film is losjes gebaseerd op de realiteit maar in werkelijkheid heeft het karakter van Nicholas Garrigan nooit bestaan. Wel was er ooit een man genaamd Bob Astles, een voormalige Britse soldaat die een van Amin´s adviseurs zou worden.
Ik heb me geregeld afgevraagd wat het is dat leiders zo verknocht zijn aan macht. Ze lopen in het begin over van ambitie en mooie plannen maar blijkbaar is het pluche van de zetel toch wel erg aantrekkelijk. Daarnaast gaan ze op den duur geloven in hun eigen goddelijke status. Amin dacht bijvoorbeeld dat het moment van zijn dood aan hem was geopenbaard in een droom. Hij stierf in 2003 in Saoedi Arabië. Niemand weet of hij dat inderdaad heeft voorzien.
¨The Last King of Scotland¨ is niet voor de mensen met een zwakke maag. We zien de ongelooflijke wreedheden waar het regime om bekend stond maar ook de angst bij mensen die gebukt gingen onder de acht jarige heerschappij van Idi Amin.
Een terechte Oscar voor een magistrale Forest Whitaker die in de film een formidabele gedaanteverandering neerzette.
Lost in Translation
Ik moet Lost in Translation inmiddels wel honderd keer hebben gezien en iedere keer probeer ik te begrijpen wat deze film nu zo bijzonder maakt.
Het verhaal is simpel. Twee mensen die hun eigen redenen hebben om in Tokio te verblijven, een stad waarin ze zich verloren voelen en steun verkrijgen bij elkaar die ze niet bij hun partners weten te vinden. De hoofdrolspelers zijn Bob Harris (gespeeld door Bill Murray), een uitgerangeerde acteur in een huwelijk wat onderhevig is aan de nodige slijtage en Charlotte (Scarlett Johansson) die op zoek naar zichzelf en ook al niet tevreden is in haar relatie.
In een bar van het hotel leren ze elkaar kennen (overigens zonder zichzelf voor te stellen) en vanaf dat moment groeien ze meer naar elkaar toe waarin ik me steeds afvraag of het liefde is wat hen bindt of dat ze elkaar louter op sleeptouw nemen in de voor hen buitenaardse wereld waarin alles anders is dan de plek waar ze vandaan komen.
Wat ik sterk vind aan de film is dat er veel dingen zijn om je over te verbazen. Ik probeer als het ware de film te doorgronden, op zoek naar antwoorden die ik nooit zal krijgen omdat die simpelweg die niet worden gegeven. De film laat wat dat betreft veel ruimte over voor eigen invulling. Wat vinden Bill en Charlotte nu echt van elkaar, hoe ziet hun leven er thuis uit en wat fluistert hij in haar oor in de laatste scene? Dat hier alleen maar naar te raden valt is tevens de kracht van de film.
Er zijn geen wilde achtervolging scenes te vinden en vechtpartijen zijn er ook al niet. Maar ondanks de ingetogenheid is wel een zekere mate van spanning tussen Bob en Charlotte die tot de laatste scène in de lucht blijft hangen. De humor in de film is terug te vinden in de tegenstellingen tussen de verschillende culturen en de taalbarrierès. Ik kan genieten van de rol die Bill Murray neerzet. Zonder overdreven te doen weet hij op subtiele manier grappig over te komen. De fijngevoeligheid is alom aanwezig in Lost in Translation, ook al omdat de hoofdrolspelers weinig woorden nodig hebben om elkaar te begrijpen en te steunen.
Het is een al met al een film die je of heel mooi vindt of juist weer niet. Voor mij geldt dat eerste.
First Man
Ruimtevaart is een van de dingen waar ik een bovengemiddelde interesse voor heb. Ik weet niet hoe het kwam maar de film First Man uit 2018 heb ik nooit in de bioscoop gezien en met terugwerkende kracht vind ik dat best opmerkelijk. Temeer omdat een van de grootste gebeurtenissen uit de geschiedenis van de mensheid een belangrijk onderdeel is van de film: de eerste Apollo maanlanding.
Verder staat het leven van Neil Armstrong (de eerste man op de maan) centraal en het is een bijzonder leven wat me iedere keer weet te raken. Ryan Gosling vertolkt de rol van Armstrong en doet dat op een voortreffelijke manier. De worsteling tussen enerzijds zijn gezinsleven en anderzijds de druk van het presteren bij Nasa wordt overtuigend in beeld gebracht.
Het is mooi om eens de mens achter de ¨First Man¨ te zien, de man die het verdriet van zijn overleden dochter met zich meedroeg, de man die ook een huwelijk te onderhouden had en veel tegenslagen kende tijdens de voorbereidingen van de eerste maanreis. Voor mij kent de film een emotionele apotheose wanneer Armstrong dan eindelijk op het maanoppervlakte staat en zijn dochter eert. Een van de mooiste scènes die ik heb gezien tot nu toe. De technische perfectie, de fraaie visuals en de indrukwekkende maanlanding zijn een lust voor het oog.
First Man geeft nauwelijks een kijkje in de ziel van Armstrong zelf. Jammer aan de ene kant maar aan de andere kant is het misschien exemplarisch voor de man zelf. Mede daarom zal er een zweem van mystiek blijven hangen rond Armstrong die na zijn ruimteavontuur zich grotendeels onttrokken heeft uit de publiciteit. Zoals Tom Hanks zo voortreffelijk een gezicht gaf aan de film Apollo 13, zo doet Ryan Gosling dat aan First Man.
First Man staat hoog in mijn film top 10.
De slag om de Schelde
Een van de meest memorabele oorlogsfilms die mij is bijgebleven is ‘The Book Thief’. Een film zo indrukwekkend dat ik deze eigenlijk niet opnieuw wil gaan zien, bang dat het in de tussentijd iets van zijn glans heeft verloren.
Twee jaar geleden was er ‘1917’, een one-take meesterwerk van regisseur Sam Mendes (“I hoped today would be a good day. Hope is a dangerous thing”). Hoe voortreffelijk de film ook is, toch heeft hij minder indruk gemaakt dan “The Book Thief” al is er kwalitatief weinig op aan te merken.
Terwijl ik dit schrijf ben ik net terug van de bioscoop. Ik ben naar ‘De slag om de Schelde’ geweest. Het is zo’n film waarover ik al veel goede geluiden over had gehoord en dat wekt toch nieuwsgierigheid op, zo werkt dat nu eenmaal.
En die goede geluiden bleken meer dan terecht, want ook nu had ik weer hetzelfde gevoel als bij ‘The Book Thief’. De verbondenheid die ik voelde met de hoofdrolspelers was weer aanwezig, terwijl je meekijkt hoe ze de gruwelijkheden van de oorlog ondergaan en daarbij de rol van held op zich nemen. Want dat is dé reden wat mij zo heeft geboeid aan deze film. Hele gewone mensen die tegen wil en dank de taak op zich nemen om te vechten voor familie en geliefden en daarbij hun eigen leven in de waagschaal leggen. Het is vast en zeker vaker op film vastgelegd maar zoals het hier is te zien tegen een mooie achtergrond van ondergelopen weilanden, dijken en dorpjes met klinkerstraten is een echt een genot voor het oog. Het verhaal was gelukkig nergens romantisch, zodat alle clichés over romantiek voor een keer konden worden geparkeerd en het script daardoor goed genoeg bleek om voor waar aan te kunnen nemen.
Een gedenkwaardig moment was de scene toen de Engelse en Duitse soldaat oog in oog stonden met elkaar en voor de keuze om elkaars leven wel of niet te ontnemen.
Al met al een van de beste oorlogsfilms die ik heb gezien. Hulde voor regisseur Matthijs van Heijningen jr.